Poznaj najważniejsze wydarzenia z historii Bełchatowa
ok. 1500 p.n.e. - najstarsze ślady osadnictwa pochodzące z naszego regionu sięgają okresu tzw. kultury łużyckiej.
XIII-XIV wiek - powstanie pierwszych osad (m.in. Grocholice, Kaszewice, Wola Mikorska, Myszaki).
1391 rok – pierwsza historyczna wzmianka o Bełchatowie.
XV wiek- Bełchatów we władaniu rodziny Bełchackich herbu Topór.
połowa XVI wieku - Bełchatów Duży stał się własnością Jana Bełchackiego, Bełchatów Mały - Małgorzaty Bełchackiej.
1485 rok – podniesienie Grocholic do rzędu miast przywilejem Kazimierza Jagiellończyka (Grocholice od 1977 roku znajdują się w granicach administracyjnych Bełchatowa).
17.04.1617 rok – dzięki fundacji Mikołaja i Zofii Kowalewskich (herbu Prus III) powstał klasztor franciszkanów.
1737 rok – Franciszek Rychłowski (herbu Nałęcz) - dziedzic Bełchatowa uzyskał przywilej urządzania targów i jarmarków; było to niejednokrotnie równoznaczne z uzyskaniem praw miejskich, gdyż miasta w owym czasie były głównym miejscem wymiany towarowej.
1743 rok – nadanie praw miejskich przez Augusta III Sasa. Franciszek Rychłowski uzyskał formalny przywilej, tj. prawo nazywania Bełchatowa miastem.
1801 rok – Józef Kaczkowski zakłada pierwszą manufakturę włókienniczą w Bełchatowie.
1820 rok - Bełchatów stał się własnością rodziny Kaczkowskich (herbu Świnka) na zasadzie aktu kupna.
22.03.1821 rok – ankieta – opis Bełchatowa, sporządzona przez Leona Kaczkowskiego, a w niej następujące dane: 352 mieszkańców; w mieście znajduje się kościół, bożnica i kirkut, fabryki sukienne, postrzygalnie, folusz, farbiarnie, olejarnia, garbarnia, warsztaty rzemieślnicze (szewcy, krawce, rymarze, kowale i bednarze).
1830 – 1831 - w czasie powstania listopadowego syn Józefa Kaczkowskiego – Stanisław (poseł na sejm Królestwa Polskiego) jako członek liberalnej opozycji sejmowej (pod przywództwem braci Wincentego i Bonawentury Niemojewskich) miał duży wpływ na wybór dowódców powstania.
Syn Stanisława – 21-letni Ludwik Kaczkowski brał czynny udział w powstaniu. Wstąpił do gwardii ruchomej województwa kaliskiego w stopniu podporucznika i był przez jakiś czas komendantem Sieradza.
1830 – 1832 – z inicjatywy Stanisława Kaczkowskiego wybudowany został kościół ewangelicki przy dzisiejszej ulicy L. i M. Kaczyńskich.
Zdjęcie zrobiono przed I wojną światową. Kościół uchwycono od strony dzisiejszego Placu Wolności Fot. Muzeum Regionalne w Bełchatowie
1837 rok – konsekracja kościoła ewangelickiego i założenie parafii ewangelickiej.
1843 rok – staraniem Stanisława Kaczkowskiego zawiązane zostało Towarzystwo Szkoły Elementarnej w Bełchatowie, następnie utworzona została szkoła katolicka, która liczyła 172 uczniów wszystkich wyznań.
1847 rok – z chwilą nowego podziału Królestwa Polskiego car Mikołaj I nakazał przywrócić miastom herby. W związku z tym powstał tzw. Album Heroldii, obejmujący herby 455 miast. Był wśród nich i herb Bełchatowa, ustalony na podstawie XVIII-wiecznej pieczęci miejskiej, przedstawiający Adama i Ewę przy drzewie oplecionym przez węża.
1848 rok – założenie pierwszej apteki, której właścicielem był Piotr Cisarzewski.
1852 rok – otwarcie szkoły ewangelickiej, w której uczyło się 148 dzieci z Bełchatowa i najbliższych wiosek.
1860 rok – na podstawie zestawienia ludności, sporządzonego przez burmistrza Majewskiego: Żydzi stanowili 76% mieszkańców Bełchatowa, Polacy – 22%, Niemcy – 2%; miasto posiadało rynek i dwie ulice: Piotrkowską i Pabianicką – żadna z nich nie była wybrukowana. Wśród zacniejszych osób burmistrz wymienia: dwóch duchownych katolickich, jednego ewangelickiego, jednego wyznania mojżeszowego, dwóch lekarzy, aptekarza, urzędnika, nauczyciela i organistę.
1863 rok – powstanie styczniowe w regionie bełchatowskim ogłosił Józef Oxiński. W okolicach doszło do kilku potyczek powstańców z Rosjanami, m.in. w miejscowościach Lipy, Kaszewice, Wólka Łękawska. Walczących wspomogli materialnie Kaczkowscy – właściciele Bełchatowa.
1864 rok – kasacja zakonu franciszkańskiego.
10.09.1870 rok – w tym dniu Bełchatów przestał być miastem, jako osada został oddany pod zarząd gminy Bełchatówek.
1876 rok – licytacja majątku Kaczkowskich. Cenny księgozbiór Kaczkowskich trafił do Biblioteki Jagiellońskiej. Kolejnymi właścicielami majątku byli: Ernst Ludendorf, Reinhold Spiller.
1887 rok – przybycie do Bełchatowa rodziny Hellwigów z Tuszyna (bawarczyków z pochodzenia). Henryk Hellwig kupił nieruchomości i ziemie należące do Kaczkowskich. Na terenie majątku założył browar.
1893 rok - gmina żydowska wybudowała murowaną synagogę przy ul. Ewangelickiej (poźniej 19 Stycznia, obecnie L. i M. Kaczyńskich).
Synagoga - okres międzywojenny Fot. Muzeum Regionalne w Bełchatowie
1893 rok – utworzenie parafii katolickiej (jej pierwszym proboszczem był ksiądz Leon Zaremba), od tej chwili przez następne 45 lat koegzystowały trzy parafie trzech wyznań i narodowości.
Zdjęcie kościoła z murowanym ogrodzeniem zrobiono przed I wojną światową Fot. Muzeum Regionalne w Bełchatowie
1901 rok - powstała pierwsza mechaniczna tkalnia, której właścicielem był Perec Frajtag.
1901-1902 - zorganizowanie Ogniowej Straży Ochotniczej w Bełchatowie.
Na zdjęciu budynek Straży Ogniowej Ochotniczej z wieżą dobudowaną w latach 30. XX wieku Fot. Muzeum Regionalne w Bełchatowie
1906 rok – zostało założone Koło Polskiej Macierzy Szkolnej, którego przewodniczącą była Bronisława Hellwigowa.
1914 rok - w pierwszych miesiącach I wojny światowej Bełchatów przeżywał kilkakrotną zmianę frontu. W sierpniu 1914 po krótkich walkach pod Borowskimi Górami w miasteczku pojawili się Niemcy. Wyparli ich Rosjanie. Po grudniowych walkach z wojskami austriackimi utracili zajmowane tereny. Przez resztę wojny Bełchatów pozostawał pod okupacją austriacko – węgierską. Przynależał do obwodu piotrkowskiego i zarządzany był przez komendę obwodową w Piotrkowie Trybunalskim – Kreiskommando.
1915 rok – w mieście powstał jeden z 15 obwodów Polskiej Organizacji Wojskowej przynależny do V Okręgu POW w Piotrkowie Trybunalskim. Do Bełchatowa, jako instruktor POW, przyjeżdżał przyszły prezydent Warszawy Stefan Starzyński.
1.09.1917 rok - rozpoczęło działalność Miejskie Gimnazjum Koedukacyjne Polskiej Macierzy Szkolnej.
1925 rok – W pierwszych miesiącach niepodległości zapadła uchwała o wyodrębnieniu miasta Bełchatowa. Za zgodą wydziału powiatowego, Bełchatów prowadził od 1921 roku oddzielną gospodarkę finansową, niezależną od gminy Bełchatówek. Uchwałą sejmu w 1925 roku Bełchatów odzyskał prawa miejskie. Liczył w tym czasie 12 ulic, 2770 morgów gruntu i 9200 mieszkańców.
14.01.1937 rok – uchwałą Rady Miejskiej nadano miastu Bełchatów herb, który przedstawia Adama i Ewę przy rajskim drzewku, wokół którego pnia opleciony jest wąż
1939 rok – W dniach 3-5 września trwała obrona odcinka Księży Młyn - Borowskie Góry – Rozprza przez zgrupowanie płk. Ludwika Czyżewskiego. 6 września do miasta wkroczyły pierwsze oddziały niemieckie. Przez pierwsze pół roku Bełchatów należał do utworzonej 26.10.1939 roku Generalnej Guberni, ale na żądanie miejscowych Niemców został przyłączony do Kraju Warty i znalazł się w rejencji łódzkiej. Granica przebiegała przez Mzurki na wschód od Bełchatowa, wskutek czego został on oddzielony od powiatu piotrkowskiego, a przyłączony do powiatu łaskiego.
1942 rok – w marcu aresztowano pierwszych członków AK, których rozstrzelano w drodze do aresztu, na terenie dzisiejszego boiska Liceum Ogólnokształcącego im. W. Broniewskiego.
Jan Szelągowski, Jan Tyszka i Zygmunt Kulik - żołnierze Armii Krajowej rejonu "Bełchatów”
1942 rok – 11 sierpnia rozpoczęto likwidację bełchatowskiego getta, ponad 5000 Żydów wywieziono do obozu zagłady w Chełmnie nad Nerem i do getta w Łodzi.
19.01.1945 rok – wyzwolenie Bełchatowa przez oddziały I Frontu Ukraińskiego. Po przeszło pięcioletniej okupacji miasto liczyło 3,5 tysiąca mieszkańców.
1945 rok – usuwanie zniszczeń wojennych, organizacja od podstaw instytucji administracyjnych i usługowych. Otwarta została nowa szkoła średnia – Miejskie Gimnazjum Koedukacyjne.
1956 rok – utworzenie powiatu bełchatowskiego. Decyzją rady Ministrów ze stycznia 1958 r. Bełchatów awansował do rangi miasta powiatowego. Od tej chwili nastąpił szybki rozwój urbanistyczny samego miasta. Rozpoczęto wiele znaczących inwestycji.
1957 – 1961 – budowa Bełchatowskich Zakładów Przemysłu Bawełnianego. Była to największa inwestycja przemysłowa w tym okresie. Zakłady posiadały nowoczesną tkalnię i przędzalnię, dawały zatrudnienie ponad 2 tys. 300 osobom.
1960 rok – odkrycie złóż węgla brunatnego; w dniu 9.12.1960 roku Przedsiębiorstwo Poszukiwań Naftowych wykonało otwór badawczy GEO 2 w Piaskach koło Bełchatowa. Następnie wykonano około 60 odwiertów i na tej podstawie zasoby węgla brunatnego złoża “Bełchatów” oszacowano na 2 156 000 000 ton. Prace badawcze wykonał zespół Zakładu Węgli Brunatnych Instytutu Geologicznego pod kierownictwem prof. Edwarda Ciuka.
1975 rok – decyzja rządu o rozpoczęciu budowy Zespołu Górniczo – Energetycznego “Bełchatów”.
1977 rok – włączenie do miasta Binkowa, Grocholic, Politanic, części Dobrzelowa i Domiechowic.
1977 rok – nowy klub sportowy w Bełchatowie GKS „Węgiel Brunatny” – sekcja piłki nożnej; drużyna piłkarska została przejęta ze „Skry”.
1978 (luty) rok – powstanie Dyskusyjnego Klubu Filmowego.
1979 rok – pierwsze obchody Dni Bełchatowa (25, 26, 27 maja); inicjatorzy: władze miasta i Miejski Dom Kultury.
1980 rok - wydobycie pierwszego węgla.
1981 rok – synchronizacja I bloku energetycznego.
1985 rok – w siedzibie klubu „Pod kielnią” powstaje Osiedlowy Dom Kultury „Piwnica”.
1986 rok – oddanie do użytku szpitala rejonowego.
Bełchatowski szpital - początek lat 90. Fot. Muzeum Regionalne w Bełchatowie
1986 rok – Bełchatów miastem prezydenckim; w tym roku Bełchatów przekroczył liczbę 50 tys. mieszkańców; pierwszym prezydentem Bełchatowa został Stanisław Wojtasik.
1988 (grudzień) rok – na mocy uchwały RM przestał istnieć Centralny Okręg Energetyczny, a wchodząca w jego skład Elektrownia Bełchatów uzyskała samodzielność i stała się przedsiębiorstwem użyteczności publicznej.
1989 rok – nadanie bełchatowskiemu szpitalowi imienia Jana Pawła II.
1990 (luty) rok – Miejska Rada Narodowa przyjęła rezygnację Stanisława Wojtasika ze stanowiska prezydenta Bełchatowa, powołując jednocześnie na to stanowisko Tomasza Karolaka.
1990 (marzec) rok – minister budownictwa podjął decyzję o podziale Kombinatu Budowy Elektrowni w Bełchatowie na kilka mniejszych przedsiębiorstw.
27.05.1990 rok - pierwsze demokratyczne wybory do Rady Miejskiej w Bełchatowie.
19.06.1990 rok - wybór przez Radę Miejską Edwarda Olszewskiego na prezydenta Bełchatowa.
11.11.1990 rok – uroczystość powtórnego odsłonięcia pamiątkowej tablicy poświęconej poległym żołnierzom POW.
1991 rok – do rejestru Stowarzyszeń w Sądzie Wojewódzkim w Piotrkowie Trybunalskim zostało wpisane Stowarzyszenie Przyjaciół Bełchatowa.
1992 rok – w Bełchatowie mieszka 58 tys. 314 mieszkańców.
1992 rok – powstanie Radia “Bełchatów”.
1992 rok – powstała grupa poetycka “18.05”.
1992 (do połowy 1993 roku) – dworek Olszewskich siedzibą Młodzieżowego Domu Kultury „Ruina” w Bełchatowie.
1992 rok – rozpoczęła działalność Straż Miejska Bełchatowa.
1992 rok – w Bełchatowie powstało Koło Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego.
1992 rok – Rada Miejska w Bełchatowie podjęła uchwałę w sprawie utworzenia w naszym mieście pierwszej samorządowej przychodni zdrowia.
1992 rok – emisję programów lokalnych rozpoczęła Telewizja Bełchatów.
1992 rok – odbyło się zebranie założycielskie Agencji Rozwoju Regionalnego w Bełchatowie.
1993 (styczeń) rok – Bełchatów przystąpił do Związku Miast Polskich.
1993 rok – Rada Miejska przyznała tytuł „Honorowy Obywatel Miasta Bełchatowa”; tytuł ten otrzymał m.in. łodzianin Apoloniusz Zawilski, autor monografii „Bełchatów i jego historyczne awanse” i żyjący jeszcze żołnierze - Obrońcy Gór Borowskich.
1993 (lipiec) rok – na posiedzeniu zarządu Stowarzyszenia Przyjaciół Bełchatowa powołano Komitet Założycielski bełchatowskiego Muzeum Regionalnego.
1994 rok – utworzenie Muzeum Regionalnego.
1994 rok – wybór przez Radę Miejską Tadeusza Rozpary na prezydenta Bełchatowa.
1995 (czerwiec) rok – I Miejska Olimpiada Sportowa Dzieci i Młodzieży.
1998 (grudzień) rok - Sąd Gospodarczy w Piotrkowie zarejestrował spółkę akcyjną: Kopalnia Węgla Brunatnego “Bełchatów”.
1999 rok – od 1 stycznia przestały funkcjonować Urzędy Rejonowe, ich miejsce zajęły powiaty (w granicach powiatu bełchatowskiego znalazła się gmina Rusiec).
2001 rok – powołane zostaje Porozumienie Lokalnych Ugrupowań Społecznych (PLUS) w skład którego weszły: Stowarzyszenie Rodzin Katolickich, Regionalne Stowarzyszenie Społeczno - Kulturalne, Organizacja Społeczno – Wychowawcza “Strzelec”, Liga Miejska i Wiejska.
2002 rok - wybory samorządowe; w wyborach do Rady Miejskiej w Bełchatowie wygrała koalicja SLD - UP, w wyborach do Rady Powiatu Ziemia Bełchatowska - PLUS.
2002 (listopad) rok - w pierwszych bezpośrednich wyborach prezydenckich prezydentem zostaje Marek Chrzanowski (PLUS): wybrano wiceprzewodniczących RM – Dariusz Matyśkiewicz (PLUS) i Piotr Kopek (wybrany z listy SLD, popierany przez Ziemię Bełchatowską).
2014 (listopad) rok - wybór Marioli Czechowskiej na prezydenta Bełchatowa.
2018 (listopad) rok - Mariola Czechowska ponownie została wybrana na prezydenta Bełchatowa.
